Sáng ngày 21/12/2022, Viện Dược liệu tổ chức đánh giá luận án tiến sĩ cấp Viện cho nghiên cứu sinh Bùi Thị Thu Hà, chuyên ngành Dược lý – Dược lâm sàng (mã số: 9720205) với tên đề tài: “Nghiên cứu tác dụng kháng u thực nghiệm của rễ củ Tam thất (Panax notoginseng (Burk.) F.H. Chen, Araliaceae) trồng ở Việt Nam trước và sau chế biến"; Tập thể hướng dẫn gồm: PGS.TS. Vũ Mạnh Hùng và GS. TS. Nguyễn Thanh Hải.
Thành phần tham dự buổi bảo vệ gồm: Hội đồng đánh giá, TS. Phan Thúy Hiền – Phó Viện trưởng Viện Dược liệu, đại diện phòng Khoa học và Đào tạo – Viện Dược liệu, tập thể hướng dẫn Nghiên cứu sinh, chuyên viên của Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam, các NCS đang theo học tại Viện và cán bộ nghiên cứu khoa học quan tâm.
Tại buổi bảo vệ, NCS Bùi Thị Thu Hà đã trình bày tóm tắt những kết quả đạt được, cụ thể: - Từ cao phân đoạn n-butanol của dịch chiết methanol 80% đã phân lập được 4 hợp chất từ rễ củ tam thất chưa qua hấp nhiệt là ginsnenoid Rg1 (1), Ginsenoid Re (2) ginsenoid RD (3) và ginsenoid RD (3) và Ginsenoid Rb1 (4) và sau khi hấp nhiệt ở 120oC trong 8h thu được 2 hợp chất ginsenoid Rh1 (6). Đã bào chế được 2 loại cao: cao định lượng NP(O) từ tam thất chưa hấp và cao định lượng NP(H) từ tam thất đã hấp, với hiệu suất chiết cao và hàm lượng saponin cao. - So sánh hoạt tính kháng tế bào ung thư in vitro trên 6 dòng tế bào ung thư người HT29, HepG2, RD, và MCF7, SK LU-1 và A549 cho thấy hoạt tính của 2 saponin Rg3 và Rh1 thu được từ tam thất đã qua hấp nhiệt có tác dụng mạnh hơn so với 4 saponin Rg1, Re, RD, Rb1 thu được khi không qua hấp nhiệt. - Đã chứng minh khả năng kích thích apoptosis của cao định lượng NP(H) trên dòng tế bào ung thư mô liên kết chuột sarcoma TG180. NP(H) ở nồng độ 103,3 µg/ml có tác dụng cảm ứng và kích thích tế bào TG180 chết theo chương trình apoptosis. - Đánh giá tác dụng kháng u in vivo trên mô hình chuột mang u báng sarcoma TG180, cao định lượng NP(H) có tác dụng kháng TBUT tốt, làm giảm kích thước khối u, tăng cường miễn dịch, chống oxi hóa bảo vệ gan, kéo dài thời gian sống thêm của chuột mang u. Các tác dụng này của cao định lượng NP(H) đều mạnh hơn so với cao định lượng NP(O). - Thử độc tính cấp cho thấy chưa tìm được LD50 của cao định lượng NP(H) theo đường uống trên chuột nhắt trắng, với mức liều cao nhất có thể cho chuột uống là 6000 mg/kg thể trọng đã không thể hiện độc tính cấp - Thử độc tính bán trường diễn: Khi cho chuột cống trắng uống cao định lượng NP(H) với 2 mức liều 200mg/kg/ngày và 900mg/ngày liên tục trong 90 ngày đã không thể hiện độc tính.
NCS đã có tổng số 05 công trình công bố liên quan đến luận án, trong đó có 01 công trình công bố trên các tạp chí quốc tế (trên tạp chí Tropical Jounal of Natural product research ) và 04 công trình đăng trên tạp chí chuyên ngành trong nước (tạp chí Dược liệu, tạp chí Sinh lý học Việt Nam và tạp chí Y Dược học Quân sự.
Lễ bảo vệ luận án tiến sĩ diễn ra trang trọng, kết thúc với 100% số phiếu đồng ý đề nghị Viện trưởng Viện Dược liệu công nhận học vị Tiến sĩ cho NCS Bùi Thị Thu Hà.
Kết thúc buổi lễ, NCS tặng hoa bày tỏ lòng biết ơn đối với cán bộ hướng dẫn khoa học, Hội đồng đánh giá luận án, và Viện Dược liệu. Đồng thời về phía Viện Dược liệu, TS. Phan Thúy Hiền đã phát biểu cảm ơn các thầy cô trong Hội đồng đánh giá luận án đã làm việc vô cùng nghiêm túc, có những ý kiến đóng góp xác đáng để Nghiên cứu sinh hoàn thiện luận án trước khi nộp lưu tại Thư viện Quốc gia. TS. Phan Thúy Hiền chúc mừng NCS Bùi Thị Thu Hà đã hoàn thành xuất sắc quá trình học tập, đồng thời căn dặn NCS tiếp tục cống hiến cho khoa học, cho ngành y tế trong chặng đường tiếp theo.
(Nguồn tin: Viển Dược liệu)