Tạp chí Dược liệu, tập 26, số 4/2021 (Trang 211 - 216)

ALCALOID IRIDOID GLYCOSID VÀ BIS-IRIDOID GLYCOSID

TỪ RỄ CÂY TỤC ĐOẠN

Trần Thị Hồng Hạnh*, Phạm Thị Châm, Đỗ Hoàng Anh, Đặng Việt Cường, Nguyễn Xuân Cường, Nguyễn Hoài Nam, Trần Hồng Quang

 Viện Hoá sinh biển, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

*Email: honghanh.imbc@gmail.com

(Nhận bài ngày 22 tháng 6 năm 2021)

Tóm tắt

Nghiên cứu thành phần hóa học cặn chiết methanol từ rễ cây tục đoạn - Dipsacus japonicus đã phân lập được 3 hợp chất bis-iridoid glycosid là triplostosid A (1), sylvestrosid I (2), dipsanosid G (5) và hai hợp chất alcaloid iridoid glycosid là dipsaperin (3), dipasperosid A (4). Cấu trúc hóa học của những hợp chất này được xác định dựa trên phân tích phổ cộng hưởng từ hạt nhân 1 chiều, 2 chiều và so sánh số liệu phổ với tài liệu đã công bố. Các hợp chất này cũng được đánh giá hoạt tính gây độc tế bào in vitro trên 3 dòng tế bào ung thư người: Hep G2 (ung thư gan), MCF-7 (ung thư vú) và A549 (ung thư phổi).

Từ khóa: Dipsacus japonicus, Bis-iridoid glycosid, Alcaloid iridoid glycosid.

Summary

Alkaloid Iridoid Glycosides and Bis-Iridoid Glycosides from the Roots of Dipsacus japonicus

A phytochemical investigation of the methanol extract of the roots of Dipsacus japonicus Miq. led to the isolation of three bis-iridoid glycosides triplostoside A (1), sylvestroside I (2), dipsanoside G (5), and two alkaloid iridoid glycosides dipsaperine (3), dipasperoside A (4). Their structures were elucidated by analysis of 1D and 2D-NMR experiments and comparison of their NMR data with reported values. In addition, their cytotoxic effects toward three human carcinoma cell lines, including liver (HepG2), breast (MCF7), and lung (A549) cell lines were also evaluated.

Keywords: Dipsacus japonicus, Bis-iridoid glycoside, Alkaloid iridoid glycoside.