Tạp chí Dược liệu, tập 24, số 2/2019 (Trang 122 - 128)
ẢNH HƯỞNG CỦA LIỀU LƯỢNG PHÂN LÂN ĐẾN KHẢ NĂNG SINH TRƯỞNG, PHÁT TRIỂN, NĂNG SUẤT VÀ CHẤT LƯỢNG DƯỢC LIỆU NGƯU TẤT TẠI THANH TRÌ, HÀ NỘI
Lê Xuân Thảo*, Nguyễn Thị Nga, Nguyễn Thị Hồng Anh, Nguyễn Thị Bình
Viện Dược liệu
*Email: thaonimm@gmail.com
(Nhận bài ngày 28 tháng 02 năm 2019)
Tóm tắt
Thí nghiệm được tiến hành tại khu thực nghiệm của Viện Dược liệu, Thanh Trì, Hà Nội để xác định ảnh hưởng của liều lượng lân đến sinh trưởng, phát triển, năng suất và chất lượng dược liệu ngưu tất (Achyranthes bidentata Blume) năm 2017. Thí nghiệm được thiết kế theo khối ngẫu nhiên hoàn chỉnh 3 lần nhắc lại với 7 công thức bón lân 0, 20, 40, 60, 80, 100 và 120 kg P2O5/ha. Kết quả thí nghiệm đã chỉ ra rằng lượng phân lân bón khác nhau hầu như không ảnh hưởng đến sinh trưởng sinh dưỡng, nhưng lại có tác động rõ rệt tới sinh thực của cây ngưu tất. Năng suất dược liệu ngưu tất tươi tỷ lệ thuận theo mức tăng của lượng lân bón. Khi tăng lượng phân bón từ 0 kg đến 100 kg P2O5 /ha, năng suất thực thu tăng từ 9,28 đến 14,41 tấn/ha. Đặc biệt, mức bón 100 kg P2O5 /ha thể hiện ưu thế, tác động tích cực đến cải thiện năng suất dược liệu ngưu tất, với năng suất củ tươi thực thu đạt 14,41 tấn/ha. Đồng thời, đây cũng là mức bón thể hiện thích hợp nhất khi tổng lượng phân lân cây ngưu tất cần cho sinh trưởng phát triển (94,44 kg/ha) gần bằng với lượng phân lân bón cho cây (100 kg/ha). Năng suất dược liệu giảm xuống 9.56 tấn/ha khi tăng mức bón lân lên tới 120 kg/ha. Hàm lượng acid oleanolic trong mẫu ngưu tất ở mức bón lân 80 kg/ha và 100 kg/ha đạt 1,99% và 1,89%, gấp gần 2 lần so với quy định trong dược điển Hồng Kông (yêu cầu đạt trên 1,1%). Ngoài ra, mức bón lân 80 kg/ha và 100 kg/ha khi canh tác ngưu tất đã đem lại lợi nhuận cao cho người nông dân, trong đó mức bón lân 100 kg/ha đem lại hiệu quả kinh tế cao nhất, lãi thuần đạt 147,27 triệu đồng/ha.
Từ khóa: Phosphorus, Achyranthes bidentata Blume, Sinh trưởng, Phát triển, Năng suất, Chất lượng, Acid oleanolic.
Summary
Effect of Phosphorus Application on Growth, Development, Yield and Quality of Achyranthes bidentata Blume in Thanh Tri District - Hanoi
The experiment was conducted at the experimental area of National Institute of Medicinal Materials, Thanh Tri, Hanoi to determine the effect of phosphorus application levels on growth, development, yield and quality of Achyranthes bidentata Blume in 2017. The experiment was designed with a complete randomized block of 3 replicates with 7 phosphorus different level treatments (0, 20, 40, 60, 80, 100 and 120 kg ha-1). Experimental results showed that different amounts of phosphate fertilizer have almost no effect on the period of vegetative growth stages, but having a significant impact on the reproductive stage. The yield of fresh tuber of Achyranthes bidentata Blume is proportional to the increase of phosphate fertilizer level (from 0 to 100 kg P2O5 ha-1) from 9.28 to 14.41 ton ha-1. In particular, the level of 100 kg P2O5 ha-1 showed its advantages, positively impacting to improve the fresh tuber yield of Achyranthes bidentata Blume, with a theoretical yield of 14.41 ton ha-1. Also, this showed as the optimal fertilizer level when the total amount of phosphorus uptaken by plants (94.44 kg P2O5 ha-1) almost equal to the amount of phosphorus applied to the plants (100 kg P2O5 ha-1). Fresh tuber yield decreased to 9.56 tons ha-1 when increasing P fertilizer level up to 120 kg ha-1. The content of oleanolic acid from roots of Achyranthe bidentata Blume in the 80 kg P2O5 ha-1 and 100 kg P2O5 ha-1 treatments meet the standard of HongKong Pharmacopoeia, nearly 2 times higher than the minimum standard in the Hong Kong Pharmacopoeia. In addition, the 80 kg P2O5 ha-1 and 100 kg P2O5 ha-1 levels gave high profits, in which 100 kg P2O5 ha-1 offers the highest economic efficiency with the profit being 147.27 million VND ha-1.
Keywords: Phosphorus, Achyranthes bidentata Blume, Growth, Development, Yield, Quality, Oleanolic acid.
(Nguồn tin: )