Tạp chí Dược liệu, tập 25, số 2/2020 (Trang 75 - 78)
CÁC HỢP CHẤT SESQUITERPEN VÀ STEROID TỪ QUẢ CÂY SA NHÂN TÍM
Nguyễn Thị Thu Minh1, Nguyễn Hải Đăng1,2,*, Đoàn Thị Mai Hương1,3,
Phí Thị Đào3, Hoàng Thị Kim Vân4, Phạm Văn Cường1,3
1Học Viện Khoa học và Công nghệ, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam (VAST);
2Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội, VAST;
3Viện Hóa sinh biển, VAST; 4Đại học Công nghiệp Việt Trì
*Email: haidangnguyen@gmail.com
(Nhận bài ngày 19 tháng 3 năm 2020)
Tóm tắt
Chi Amomum thuộc họ Gừng (Zingiberaceae) có khoảng 150 loài. Loài sa nhân tím (Amomum longiligulare) được sử dụng trong y học cổ truyền để chữa các bệnh đường ruột, tê thấp, đau nhức răng. Từ quả sa nhân tím, 3 hợp chất sesquiterpen nootkaton (1), 6α-hydroxy-7-epi-α-cyperon (2), 7-epi-α-cyperon (3) và 2 hợp chất steroid là sitostenon (4) và 6β-hydroxystigmast-4-en-3-on (5) đã được phân lập. Cấu trúc của các hợp chất được xác định bằng các phương pháp phổ hiện đại gồm phổ cộng hưởng từ hạt nhân 1D- và 2D-NMR, phổ khối lượng ESI-MS. Đây là công bố đầu tiên về 3 hợp chất sesquiterpen (1 - 3) từ quả cây sa nhân tím.
Từ khóa: Amomum longiligulare, Zingiberaceae, Sesquiterpen, Steroid.
Summary
Sesquiterpenes and Steroids from the Fruits of Amomum longiligulare T.L.Wu
The plants of Amomum genus, which belong to the Zingiberaceae family, comprise about 150 species. A. longiligulare has been used in traditional medicine for curing digestive diseases, rheumatism, toothache. From the fruits of A. longiligulare, three sesquiterpenes, nootkatone (1), 6α-hydroxy-7-epi-α-cyperone (2), 7-epi-α-cyperone (3), and two steroids, sitostenone (4) and 6β-hydroxystigmast-4-en-3-one (5) were isolated. Their structures were established by spectral analyses, such as 1D- and 2D-NMR, and ESI-MS. This is the first report on the presence of compounds 1 - 3 from the fruits of A. longiligulare.
Keywords: Amomum longiligulare, Zingiberaceae, Sesquiterpene, Steroid.
(Nguồn tin: Viện Dược liệu)