Tạp chí Dược liệu, tập 26, số 4/2021 (Trang 250 - 256)

NGHIÊN CỨU TÁC DỤNG CẢI THIỆN SUY GIẢM TRÍ NHỚ

VÀ BẢO VỆ TẾ BÀO THẦN KINH CỦA CAO CHIẾT GIÀU FLAVONOID

TỪ HOA TALIPARITI ELATUM (SW.) FRYXELL

Phạm Thị Nguyệt Hằng^1,*, Trần Nguyên Hồng¹,

Montano-Peguero Yanay², Nuñez-Figueredo Yanier²

¹Viện Dược liệu; ²Centro de Investigación y Desarrollo de Medicamentos (CIDEM), Cuba

  *Email: nguyethangpt＠nimm.org.vn

(Nhận bài ngày 20 tháng 7 năm 2021)

Tóm tắt

Talipariti elatum (Sw.) Fryxell (Malvácea) là một loại cây bản địa từ Cuba và thường được gọi là majagua. Một số nghiên cứu đã chứng minh flavonoid phân lập từ loài này có hoạt tính chống oxy hóa, chống viêm, kháng cholinesterase, chống gây đột biến. Trong nghiên cứu này, chúng tôi đánh giá tác dụng chống sa sút trí tuệ của flavonoid thô thu được từ cánh hoa khô của cây Talipariti elatum (Sw.) Fryxell (TE). Chuột nhắt trắng được uống TE hàng ngày (liều 10 và 40 mg/kg), 1 tuần trước khi tiêm trimethyltin (TMT) liều duy nhất (2,6 mg /kg; i.p) và trong suốt quá trình nghiên cứu. Hành vi trí nhớ/nhận thức của chuột được đánh giá thử nghiệm nhận diện đồ vật chuyển vị trí và thử nghiệm mê lộ chữ Y cải tiến. Sau khi kết thúc các bài kiểm tra hành vi, mô não chuột được nhuộm Nissl. Kết quả nghiên cứu cho thấy, TMT gây suy giảm trí nhớ ngắn hạn và trí nhớ làm việc phụ thuộc vào không gian. Điều trị bằng TE đã có tác dụng cải thiện đáng kể sự suy giảm trí nhớ trên chuột TMT. Hơn nữa, TMT gây ra tổn thương tế bào thần kinh ở vùng hải mã CA1 và CA3 được đánh giá bằng phương pháp nhuộm Nissl và điều trị bằng TE đã ngăn chặn tổn thương do TMT gây ra ở vùng CA1 và CA3. Những kết quả này cho thấy, TE cải thiện tình trạng suy giảm trí nhớ không gian ngắn hạn và trí nhớ làm việc ở chuột TMT thông qua cơ chế bảo vệ thần kinh thuỳ hồi hải mã.

Từ khoá: Talipariti elatum, Trimethyltin, Suy giảm trí nhớ, Nhuộm Nissl, Bảo vệ tế bào thần kinh.

Summary

Cognitive Enhancing and Neuroprotective Effects of Flavonoid-Rich Extract

from Dried Flowers of Talipariti elatum (Sw.) Fryxell

Talipariti elatum (Sw.) Fryxell (Malvaceae) is a native tree from Cuba and is commonly known as majagua. Extensive scientific research has shown that flavonoids have antioxidant, anti-inflammatory, anticholinesterase, and antimutagenic activities. In the present study, we evaluate anti-dementia effect of flavonoid-rich extract obtained from the petals of the dried flowers of Talipariti elatum (Sw.) Fryxell (TE). Mice were orally administered daily TE (10 and 40 mg/kg), 1 week before single dose of trimethyltin (TMT) injection (2.6 mg/kg; i.p) and then throughout the experiments. Cognitive performance of mice was evaluated by the object location and modified Y maze tests. After finishing the behavioral tests, brain tissues of animals were dissected for Nissl staining. The results showed that TMT impaired spatial short-term and spatial working memories of the mice. TE administration ameliorated these memory disturbances. TMT significantly induced neuronal damage in the hippocampal CA1 and CA3 by Nissl staining and the TE treatment prevented the TMT-induced damage in the CA1 and CA3 regions. These results suggested that TE improves short-term and working memory deficits in TMT mice via neuroprotection in the hippocampus.

Key words: Talipariti elatum, Trimethyltin, Dementia, Nissl staining, Neuroprotection.