Tạp chí Dược liệu, tập 25, số 6/2020 (Trang 381 - 384)

NHÂN GIỐNG CÂY KHÔI

BẰNG PHƯƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ

Vũ Hoài Sâm*, Dương Thị Ngọc Anh, Lê Thị Quỳnh Nga, Trịnh Văn Vượng, Nguyễn Thị Xuyên

Viện Dược liệu

*Email: samthavn@yahoo.com

(Nhận bài ngày 24 tháng 11 năm 2020)

Tóm tắt

Gần đây, ở Việt Nam lá cây khôi (Ardisia gigantifolia Stapf) được khai thác với số lượng lớn để sử dụng làm thuốc. Loài cây này có khả năng nhân giống tự nhiên bằng hạt nhưng thường được nhân giống bằng hom, với hiệu quả không cao. Bài báo này trình bày các kết quả nghiên cứu nhân giống cây khôi bằng phương pháp nuôi cấy mô nhằm nhanh chóng đưa số lượng lớn cây ra trồng trọt mà không tốn nhiều nguyên liệu đầu vào (hom giống). Theo đó, môi trường MS có bổ sung 1,0 mg/L BAP, 30g/L sucrose, 6g/L agar, pH 5,8 là thích hợp để nhân nhanh chồi in vitro, cho hệ số nhân chồi đạt 9,67 chồi/mẫu sau 6 tuần nuôi cấy. Môi trường tạo rễ thích hợp là 1/2 MS có bổ sung 20 g/L sucrose, 1,5 mg/L IBA, 0,2 g/L than hoạt tính (AC), cho tỷ lệ tạo rễ (96,67 %) và số rễ TB/cây (4,57 rễ) cao sau 6 tuần nuôi cấy. Giá thể đất phù sa, xơ dừa, super lân với tỷ lệ 70%:28%:2% (v:v:v) là giá thể phù hợp để trồng cây khôi ex vitro với tỷ lệ sống sót đạt 96,67% sau 6 tuần nuôi trồng. 100% cây sống sót khi trồng ra ruộng với điều kiện tự nhiên ở Tam Đảo, tỉnh Vĩnh Phúc.

Từ khóa: Cây khôi, Nhân giống, in vitro, BAP.

Summary

Rapid Propagation of Ardisia gigantifolia Stapf by Tissue Culture

A large amount of A.gigantifolia leaves have been exploited for medicinal purposes in Vietnam, recently. This medicinal plant is usually propagated by cuttings, but not very effective. This paper presents an improved micropropagation method to quickly bring a large number of A. gigantifolia plants to cultivation without consuming much input materials (cuttings). Accordingly, MS medium supplemented with 1.0 mg/L BAP, 30g/L sucrose, 6g/L agar, pH 5.8 is suitable for rapid multiplication of shoots in vitro, giving a shoot multiplier of 9.67 shoots/explant after 6 weeks of culture. A suitable rooting medium is 1/2 MS supplemented with 20 g/L sucrose, 1.5 mg/L IBA, 0.2 g/L activated carbon (AC), with a rooting rate of 96.67 % and an average of 4.57 roots / plant after 6 weeks of culture. A substrate of alluvia, coir and super phosphate at the rate of 70% : 28% : 2% (v:v:v) is suitable for growing ex vitro with a survival rate of 96.67% after 6 weeks of potting. 100% nursery-reared propagules survived when planted to fields under natural conditions in Tam Dao, Vinh Phuc province.

Keywords: Ardisia gigantifolia Stapf, Propagation, in vitro, BAP.

(Nguồn tin: )