Việt Nam là quốc gia có nguồn đa dạng sinh học phong phú với gần 4.000 loài cây có thể sử dụng làm thuốc, thực phẩm và mỹ phẩm. Tuy nhiên, nguồn nguyên liệu tự nhiên này đang dần suy kiệt do khai thác quá mức và thiếu các giải pháp bảo tồn bền vững. Do vậy, các nhà sản xuất trong nước đang phải nhập khẩu khối lượng lớn nguyên liệu từ các nước như Trung Quốc hay Ấn Độ. Do chịu giá thành cao, chất lượng sản phẩm chưa được chứng nhận, ngành dược liệu trong nước đang đánh mất vị thế trên chính thị trường trong nước, chưa kể thị trường xuất khẩu.

Để giúp Việt Nam giải quyết tình trạng trên và có những biện pháp quản lý nguồn gen, bảo vệ đa dạng sinh học hiệu quả hơn, có chính sách quản lý, khuyến khích bảo tồn và khai thác bền vững, Liên minh châu Âu đã phê duyệt Dự án “Mở rộng sáng kiến thương mại sinh học trong lĩnh vực dược liệu tại Việt Nam”. Với ngân sách 2 triệu Euro, Dự án sẽ được triển khai từ 2016-2020 bởi Tổ chức HELVETAS Việt Nam, Viện Dược liệu và Trung tâm Phát triển Kinh tế Nông thôn.

TS. Trần Minh Ngọc, Phó Viện trưởng Viện Dược liệu phát biểu tại Hội thảo "Mở rộng sáng kiến thương mại sinh học trong lĩnh vực dược liệu"

Dự án dự kiến thu hút sự tham gia của 12 doanh nghiệp dược, 5.000 nông dân/hộ nông dân và các cơ quan liên quan thuộc Bộ Y tế, Bộ Tài nguyên và Môi trường. Các doanh nghiệp dược được lựa chọn tham gia Dự án chiếm 80% tổng thị phần sản phẩm thuốc từ thảo dược trên thị trường Việt Nam và là các doanh nghiệp cam kết khai thác nguyên liệu theo hướng bền vững và phát triển các chuỗi giá trị tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế. Mục tiêu của Dự án bao gồm cải thiện sinh kế của các hộ nông dân thông qua việc tham gia vào các chuỗi giá trị dược liệu bền vững theo nguyên tắc thương mại sinh học, nâng cao kiến thức và kỹ năng trong việc trồng, thu hái và chế biến các nguyên liệu tự nhiên theo hướng bảo tồn đa dạng sinh học và bảo vệ môi trường. Dự án cũng sẽ tham gia đóng góp vào việc hoàn thiện khung chính sách thuận lợi cho sáng kiến Thương mại Sinh học, thúc đẩy sự phát triển bền vững ngành dược liệu tại Việt Nam.

Phát biểu tại Hội thảo, ông Alejandro Montalban, Trưởng ban Hợp tác & Phát triển của Phái đoàn Liên minh Châu Âu tại Việt Nam chia sẻ: “Sự kiện này là một dấu mốc quan trọng trong việc quảng bá mô hình Thương mại Sinh học bền vững trong ngành dược liệu tại Việt Nam. Chúng tôi hy vọng sẽ được nhìn thấy mục tiêu của Dự án nhằm đưa Việt Nam trở thành nhà cung cấp các sản phẩm nguyên liệu tự nhiên được quốc tế công nhận trở thành hiện thực”.

Sáng kiến Thương mại Sinh học được khởi xướng năm 1996 bởi Tổ chức Liên Hiệp Quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD) nhằm hỗ trợ triển khai các mục tiêu của Công ước về Đa dạng sinh học. Thương mại sinh học (BioTrade) bao gồm “các hoạt động thu hái, sản xuất và kinh doanh buôn bán hàng hóa và dịch vụ có nguồn gốc từ đa dạng sinh học tự nhiên, theo các tiêu chuẩn bền vững về môi trường, xã hội và kinh tế”.

(Nguồn tin: Viện dược liệu)