Tạp chí Dược liệu, tập 22, số 2/2017 (Trang 77 - 82)
PHÂN LẬP VÀ ĐỊNH LƯỢNG ĐỒNG THỜI HAI HỢP CHẤT DITERPENOID CHÍNH TRONG DƯỢC LIỆU HY THIÊM BẰNG HPLC
Nguyễn Thị Phương1,*, Vũ Văn Tuấn1, Nguyễn Đình Quân1, Phương Thiện Thương1,
Lê Văn Ninh2, Lê Văn Mạnh2, Ngô Thị Mai Anh3
1Viện Dược liệu; 2Công ty cổ phần Dược vật tư y tế Thanh Hóa; 3Đại học Y Hà Nội
*Email: vudangquang148@gmail.com
(Nhận bài ngày 22 tháng 2 năm 2017)
Tóm tắt
Từ cắn chiết ethanol 96% dược liệu hy thiêm, 02 diterpenoid glycosid (1-2) đã được phân lập bằng các phương pháp sắc ký. Các hợp chất này được xác định là darutosid và 16-O-acetyldarutosid dựa trên dữ liệu phổ thực nghiệm và so sánh với dữ liệu phổ đã được công bố. Phương pháp định lượng đồng thời 02 hợp chất trên bằng HPLC-UV/VIS đã được xây dựng và thẩm định. Phương pháp sắc ký được thực hiện trên cột pha đảo VertisepTM UPS (4,6 x 250 mm, 5 µm), hệ dung môi acetonitril-nước rửa giải theo trương trình gradient, bước sóng phát hiện 210 nm. Khoảng tuyến tính của darutosid là 3,8-282 µg/ml (r=0,999) và 16-O-acetyldarutosid là 9,0-360 µg/ml (r=0,999). Phương pháp đã xây dựng đảm bảo yêu cầu về độ đúng và độ lặp lại. Giới hạn phát hiện (LOD) và giới hạn định lượng (LOQ) của hợp chất darutosid lần lượt là 1,0 µg/ml và 3,3 µg/ml; của hợp chất 16-O-acetyldarutosid lần lượt là 2,5 µg/ml và 8,3 µg/ml. Phương pháp này đã được áp dụng để xác định hàm lượng darutosid và 16-O-acetyldarutosid trong các mẫu dược liệu hy thiêm thu hái tại Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Nội.
Từ khóa: Hy thiêm, HPLC, Darutosid, 16-O-Acetyldarutosid.
Summary
Isolation and Simultaneous Quantification of two Major Diterpenoids from the Herba Siegesbeckiae by HPLC
From the 96% ethanol extract of the Herba Siegesbeckiae, two diterpenoid glycosides (1-2) were isolated by using chromatographic methods. These isolates were identified as darutoside (1) and 16-O-acetyldarutoside (2) by spectroscopic analyses and comparison with published literature data. An HPLC-UV/VIS method for simultaneous quantification of darutoside and 16-O-acetyldarutoside from Herba Siegesbeckiae was developed and validated. The method was carried out using a VertisepTM UPS (4.6 x 250 mm, 5 µm) reverse phase column with a gradient solvent system of acetonitrile-water and UV detection at 210 nm. The calibration curves showed good linear regression within the concentration ranges of 3.8-282 (µg/ml) for darutoside (r=0.999), and 9.0-360 (µg/ml) for 16-O-acetyldarutoside (r=0.999). The limits of detection (LOD) and quantification (LOQ) were 1.0 and 3.3 µg/ml for darutoside, 2.5 and 8.3 µg/ml for 16-O-acetyldarutoside, respectively. The developed method was applied for simultaneous analysis of darutoside and 16-O-acetyldarutoside in Herba Siegesbeckiae samples collected from Thanh Hoa, Nghe An, and Ha Noi provinces, Vietnam.
Keywords: Herba Siegesbeckiae, HPLC, Darutoside, 16-O-acetyldarutoside.
(Nguồn tin: Trung tâm Thông tin-Thư viện, Viện Dược liệu)